De helende kracht van de natuur
Met een park, bos of water in de buurt van je huis heb je minder last van angststoornissen en voel je je gezonder, blijkt uit onderzoek van Wageningen Universiteit en Research en het Trimbos-instituut. Een dagelijkse dosis groen houdt je gezond en het is bovendien een van de beste manieren om te herstellen van dagelijkse (werk)stress.
De positieve werking van de natuur
Steeds meer onderzoeken onderstrepen de positieve effecten van groen op de gezondheid. Natuur vermindert stress en verkleint de kans op ziektes. Een bezoek aan de natuur leidt tot een vermindering van pijn en negatieve emoties zoals boosheid, vermoeidheid en somberheid. Ook zorgt het voor een toename aan positieve gevoelens en energie. Bovendien nodigt de natuur uit tot bewegen, met alle positieve gevolgen daarvan die elders al besproken zijn.
Werkstress? Het bos in!
In de natuur voel je je weer omarmt. Dat het niet gaat om je bloeddruk of om het bijkomen van stress, maar om een diep gevoel van verbondenheid met de wereld om je heen. Om een diep gevoel van weten waar je bent. En daarmee ook wie je bent.
In Japan hebben ze hier een speciale benaming voor: shinrin-yoku – bosbaden.
Japanners dompelen zich graag onder in het bos om bij te komen en het wint ook bij ons aan populariteit. Shinrin-yoku is een term die in 1982 voor het eerst door het Japanse Bosagentschap werd gebruikt. Shinrin-yoku of bosbaden is in Japan al tientallen jaren hét geheim om gezonder, rustiger en gelukkiger te worden.
Psycholoog Tim Lomas van de University of East London schaart het onder de noemer onvertaalbare woorden, omdat de werkelijke betekenis meer omvat: de ‘ontspanning die verkregen wordt door je onder te dompelen in het bos, letterlijk of figuurlijk’. Het concept is begin jaren tachtig in Japan ontwikkeld en houdt in dat je je heel bewust en langzaam door het bos beweegt, terwijl je probeert alles in je op te nemen.
Door shinrin-yoku maak je op allerlei manieren weer verbinding met de natuur: van mindful in het bos wandelen tot even pauze nemen in een park, maar ook door op blote voeten door je eigen tuin te lopen.
Japan kent inmiddels meer dan 50 ‘therapeutische bossen’ waar je kunt deelnemen aan speciale programma’s die je helpen te ontspannen. Het doel is een gezonde levensstijl aanmoedigen door regelmatig een wandeling te maken in deze speciaal daarvoor aangewezen bossen.
Shinrin-yoku – De kunst en wetenschap van het bosbaden
Dr. Qing Li, internationaal dé expert op het gebied van bosgeneeskunde, toont aan dat je door tijd door te brengen tussen bomen en planten (en dat kan ook al door meer kamerplanten in huis te nemen of essentiële oliën te verstuiven) je bloeddruk kunt verlagen, stress kunt verlichten, meer energie kunt krijgen en je immuunsysteem kunt versterken.
Bostherapie
Shinrin-yoku is meer dan alleen een boswandeling. Het is een ervaring die ook wel wordt omschreven als bostherapie. Er bestaan in Japan zelfs bostherapeuten. Zij helpen je om al je zintuigen te gebruiken, zodat je het bos ervaart op alle mogelijke manieren. De bostherapeut wijst je op de mooie bloemen, planten en bomen en laat je stilstaan. Al luisterend naar het gezang van vogels en andere geluiden neem je de bosaroma’s in je op. Je wandelt een gevarieerde route en drinkt onderweg wat groene thee en eet wat fruit. Alle vijf de zintuigen – horen, zien, ruiken, proeven en voelen – worden geprikkeld.
Bosbaden voor een betere gezondheid
Aan shinrin-yoku worden verschillende zaken toegeschreven die de gezondheid bevorderen. Onderzoek laat zien dat een goede boswandeling onder andere je hartslag en bloeddruk verlaagt, de productie van stresshormonen reduceert, je immuunsysteem verbetert en je gevoel van welzijn vergroot. Deze effecten zijn de reden waarom deze meditatieve manier van wandelen de wereld aan het veroveren is – simpelweg omdat het een goed middel is gebleken om stress te verlagen en je gezondheid te verbeteren.
Een van de redenen dat shinrin-yoku volgens Japanners zo heilzaam is, is vanwege de grote hoeveelheid phytonciden in het bos. Deze natuurlijke oliën worden door planten en bomen afgescheiden als afweer tegen insecten, dieren en micro-organismen en dienen ook als geurboodschappen tussen planten onderling. In Japan is de afgelopen decennia uitgebreid onderzoek gedaan naar het effect van phytonciden op het immuunsysteem. Zo bleek dat de antistoffen die witte bloedcellen aanmaken, de zogenaamde natural killer cells, aanmerkelijk toenemen bij mensen die zijn blootgesteld aan concentraties phytonciden zoals die in het bos aanwezig zijn.
En niet alleen de lucht van planten, ook die van aarde is goed voor je. Daarin huist namelijk de bacterie Mycobacterium vaccae, die neuronen gelinkt aan je immuunsysteem activeert. Prettige bijkomstigheid: je krijgt er ook nog een goed humeur van. Logisch dus dat de Japanse overheid door het hele land officiële zones heeft aangewezen die geschikt zijn voor shinrin-yoku, onder meer vanwege de bewezen effectiviteit van de aanwezige phytonciden. De bostherapeuten meten de bloeddruk en hartslag van de bosbaders en helpen ze om optimaal gebruik te maken van hun zintuigen.
Zintuiglijk luisteren brengt je in het hier en nu
In Nederland kennen wij shinrin-yoku niet als zodanig, maar op veel momenten pas je het wellicht al onbewust toe. Het belangrijkste is om je telefoon thuis te laten. Neem de tijd voor een stevige wandeling en sta zo af en toe stil om de omgeving in je op te nemen en de kleine details in geluid, geur, kleur en vorm te observeren. Want luisteren met al je zintuigen is een belangrijk onderdeel.
Door het zintuiglijk luisteren ben je in het hier en nu. Bij shinrin-yoku is luisteren een belangrijk element om de omgeving goed in je op te kunnen nemen en ervoor te zorgen dat je echt bent in het hier en nu. Als je in het hier-en-nu bent, merk je dat dit een stressverlagende werking heeft.
Probeer het eens de komende weken!
